Niğde’nin köklü mutfak kültürünün en önemli unsurlarından biri olan Fertek halkası, geçmişten bu yana korunan yapım teknikleri ve kendine özgü lezzetiyle fırınlarda yaşatılmaya devam ediyor. Fertek Mahallesi’nden çıkan bu geleneksel tat, hem yöre halkı hem de şehir dışındaki Niğdeliler için kültürel bir miras niteliği taşıyor.
Fertekli Fırıncı Ekrem Özgül, halkayı yıllardır aynı yöntemlerle ürettiklerini, bu lezzetin sırlarının ise nesilden nesile aktarılan tekniklerde saklı olduğunu anlattı. Özgül’e göre Fertek halkasını özel yapan sadece kullanılan malzemeler değil, aynı zamanda “verilen emek ve sevgi”.
Halkanın yapımında büyük ustalık gerektiğini ifade eden Özgül “Fertek halkasında en önemli olan sevgimizi vermek. Bu, her insanın yapacağı bir iş değildir. İçinde yağ, süt, şeker gibi temel malzemeler var ama asıl lezzet emeğimizden gelir. 25 kiloya yakın hamur yoğuruyoruz. Bizim gibi bu halkayı yapan fazla yok, çünkü bu Fertek’e ait, atalarımızdan bize kalan bir şey” dedi.
Eskiden Fertek halkasının gömme tandırlarda pişirildiğini belirten Özgül, geleneksel yöntemle yapılan halkanın kokusunun ve kıvamının bölgede uzun yıllar bayram sabahlarının simgesi olduğunu söyledi.
Geçmişte annelerin tandır duvarına yapıştırarak pişirdiği halkalar, bugün teknolojiye uyum sağlayarak kara fırınlarda üretilebiliyor. Ancak Özgül’e göre bu değişiklik, lezzetin özüne zarar vermiyor.
Özgül, “Normalde gömme tandırlarda çekerlerdi, annelerimiz hamuru tandıra yapıştırırdı. Biz bunu kara fırına taşıdık. İkisinin de lezzeti ayrı. Ama önemli olan eski usulü yaşatmak. Biz hâlâ aynı malzeme ölçülerini, aynı bekletme sürelerini ve aynı tekniği kullanıyoruz ”dedi.
Fertek halkası geçmişte özellikle bayram sabahlarının değişmez ikramları arasındaydı. Evlerde büyük tepsilerle hazırlanan halkalar misafirlere sunulur, çocukların bayram hatıralarının bir parçası olurdu. Özgül, bu geleneğin bugün hala yaşadığını belirterek “Bayram sabahları çok yapılırdı eskiden. Şimdi de isteyen çok. Gelen misafirlere ikram edilir, aileler birbirine hediye olarak götürür. Bu kültür elden ele, nesilden nesile aktarılıyor ”dedi.
Fertek halkasına ilginin son yıllarda arttığını belirten Özgül, Niğde’nin yanı sıra büyük şehirlerde yaşayan hemşehrilerden de yoğun talep aldıklarını söyleyerek “Niğdeli vatandaşların ilgisi bayağı çok. Özellikle yazın Ankara, İstanbul gibi şehirlere hatta yurt dışına dahi sipariş gönderdiğimiz oluyor. 15 tanesi 90 lira. Fırını arıyorlar, biz de paketleyip kargoluyoruz ”dedi.
Yumuşak dokusu, hafif tatlı lezzeti ve nostaljik yönüyle dikkat çeken Fertek halkası, Niğde’nin unutulmaya yüz tutmuş tatları arasında yer almasına rağmen, ustaların çabasıyla yaşamaya devam ediyor.
Asırlık lezzet kara fırında yaşamaya devam ediyor
Niğde’nin köklü mutfak kültürünün en önemli unsurlarından biri olan Fertek halkası, geçmişten bu yana korunan yapım teknikleri ve kendine özgü lezzetiyle fırınlarda yaşatılmaya devam ediyor.
Muhabir: Begüm Özdemir
Yorumlar



